استان یزد مواجه با دو واقعیت ملموس، یکی در زمینه تداوم دوره خشکسالی و دیگری بیلان منفی سفره های آب زیرزمینی است که خشکسالی های پیاپی در استان و کاهش میزان بارندگی سالیانه به گونه ایست که اگر از امسال به مدت ده سال آتی نیز با افزایش محسوس بارندگی مواجه باشیم، باز هم مشکل کم آبی استان حل نخواهد شد.
بیلان منفی 255 میلیون متر مکعبی سفره های آب زیرزمینی استان نیز نشان می دهد که خشکسالی های متوالی و کاهش میزان سطح سفره های آب زیر زمینی استان ، مشکل دیگری را نیز به نام کاهش کیفیت آب مصرفی استان در آینده در پی دارد که رفع این مشکلات نیازمند هم اندیشی مدیران استان است.
بنابراین،آنچه در سطح استانداری دنبال می شود ، شامل پنج پروژه است که عبارتند از بحث انتقال آب از بهشت آباد ، بحث انتقال آب از خلیج فارس، مدیریت بهینه مصرف آب در استان، اجرای طرح استفاده از پسابهای فاضلاب شهری و حفظ و توسعه ذخایر آب زیرزمینی که در ارتباط با منابع طبیعی و آبخیزداری است.
حال با این شرایط چه باید بکنیم؟ یکی از مسائلی که در دومین ماه شروع به کارم در استان دنبال نمودم، بحث حفر چاه های اضطراری برای تامین آب شرب استان بود که در این زمینه از وزیر محترم نیرو دستور حفر 25 حلقه چاه در منطقه چرخاب یزد اخذ شد و مقرر شد تا نصف اعتبار مورد نیاز جهت اجرای این پروژه از استان و نصف دیگر آن از وزارت نیرو تامین شود، که گرچه این کار با تاخیر انجام شد اما هم اکنون اجرای پروژه آغاز شده تا بتواند در آینده بخشی از موارد اضطراری نیاز به آب در استان را جبران نماید.
بحث قطعی آب بخشی از شهر یزد در چند وقت پیش هم اگرچه اشکالات کار مشخص داشت، اما قصد بیان اشکالات کار را ندارم و تنها از مدیران مربوطه میخواهم تا از تجربیات حاصل از این اتفاق، برای آینده بهره بگیرند.
به اعتقاد بنده،باید مخازن آب استان به حد کافی ذخیره لازم را داشته باشد و چاه های اضطراری نیز حفر شود تا بتواند در مواقع لزوم در مدار قرار گیرد و آزمایشات فنی لازم نیز با دقت بیشتری اعمال گردد تا از بروز مشکلات در آینده جلوگیری شود.
همچنین ما چگونه می توانیم ضریب اطمینان مصرف آب شرب استان را افزایش دهیم؟ پاسخ این است که بحث فرهنگ سازی در خصوص تشویق شهروندان جهت مصرف آب بسته بندی در استان باید توجه جدی شود .این امر تا حدودی رافع مشکل تامین آب شرب مناسب در استان یزد است که می شود مشکل آب بهداشتی استان را نیز از طریق چاه های اضطراری جبران نمود.
البته باید تمهیداتی اندیشیده شود تا در کنار خط لوله انتقالی به یزد، خط لوله جایگزین نیز طراحی و پیش بینی شود تا این اطمینان به دست آید که در صورت بروز حادثه و یا پایان عمر مفید خط لوله اولیه، بلافاصله و بدون بروز هیچگونه مشکلی، خط دوم جایگزین گردد.اینگونه مسائل باید در مدیریت شهری لحاظ شود و مجموعه مدیریت های دولتی و شهرداری بایستی در این خصوص همکاری لازم را داشته باشند.
مکاتبات به منظور بیان مشکل به تنهایی مفید نیست بلکه مدیران استان باید این موضوع را مد نظر قرار دهند که در مکاتبات بایستی پیشنهاداتی نیز برای رفع مشکلات عنوان شود.
به هر حال درصورت دستیابی به سفره های آب زیرزمینی و ذخایر احتمالی آب نیز، مشکل کمبود آب استان را مرتفع خواهیم کرد.
استاندار یزد – سید محمد میرمحمدی